Güneş çarpması nedir, belirtileri nelerdir? Güneş çarpmasına ne iyi gelir?

Güneş çarpması, uzun saatler boyunca güneşte kalmanın vücudun sıcaklığını en üst seviyeye çıkamasıyla ve sıcaklığın düşmemesi sonucunda organların tahrip olmasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Genelde 40°C üstünde sıcaklıklarda görülmektedir. Bazı durumlarda yaşlılar, çocuklar ve hastalar daha alt sıcaklıkta da yaşayabilirler.

GÜNEŞ ÇARPMASININ NEDENLERİ NELERDİR?

Yüksek sıcaklıklarla maruz kalmak

Bu rahatsızlığın en büyük nedeni öğlen 12-1 arası başta tatil bölgeleri olmak üzere, kumsal ve plajlarda vakit geçirmektir. Güneş ışınlarının dik bir açıyla yeryüzüne indiği bu zamanlarda ultraviyole ışınları son derece tehlikeli olabilmektedir. Bu yüzden mecbur kalmadıkça daha geç saatlerde dışarı çıkmak gerekir.

Alkol tüketimi

Yüksek sıcaklıklarda yoğun alkol tüketimi, güneş çarpması riskini arttırır. Çünkü alkol metabolizmayı yavaşlatıp bağışıklık sistemini zayıflatır. Güneş çarpmasının olası etkileri çok daha hızlı hissedilebilir. Bunun için yüksek sıcaklıklarda alkole ara verilmeli ve açık havada alkolsüz içecekler tüketilmelidir.

Havasız ortamlarda kalmak

Bilinenin aksine güneş çarpması vakaları sadece açık mekanlarda yaşanmaz. Aşırı sıcak mekanlarda uzun süreli oturmak da çok büyük bir risk faktörü doğurmaktadır. Uzun süre su tüketmemek, klimasız ortamlarda vakit geçirmek de tehlikeyi arttıran en büyük unsurlar arasındadır.

Kalın giyinmek

Son olarak sıcak havalarda kalın kumaştan giysiler giymek vücudun direncini düşürdüğü için risk teşkil etmektedir.

GÜNEŞ ÇARPMASININ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Baş ağrısı, bulantı, kusma, yüksek ateş, terleyememe, sinir sistemi bozuklukları, ruhsal durum bozuklukları ve bilinç kaybıdır. Havale, solunumda düzensizlik ve 41 derece üzerinde ateşle birlikte deride kızarıklık da varsa “sıcak koması” görülme ihtimali yükselmektedir.

İleri safhalarda oldukça tehlikeli olabilen güneş çarpmalarında, ciddi oranda yaşam kaybı riski olduğu da unutulmamalıdır. Öte yandan, güneş çarpması sonrası iyileşen kişilerin dahi sinir sistemlerinde kalıcı hasarlar oluşabilmektedir. Bu nedenle ilk belirtide tanı konulması ve kişi bilincini yitirmeden gerekli müdahaleye başlanması gerekmektedir.

Sıcak çarpmasında görülen en belirgin belirtiler ise şöyledir;

-Yüksek ateş,
-Kuru, sıcak, ağrılı cilt,
-Şiddetli baş ağrısı,
-Bulantı,
-Kusma ve baş dönmesi,
-Kas krampları,
-Çarpıntı
-Uykuya eğilim,
-Zihin bulanıklığı ve komaya kadar varabilen ciddi klinik tablolar görülebilir.

GÜNEŞ ÇARPMASINDAN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILMALI?

-Mecbur kalmadıkça güneşin yoğun olduğu saatlerde dışarıya çıkılmamalı,

-Terletmeyen ince, açık renkli ve bol giysiler tercih edilmeli,

-Mutlaka güneş gözlüğü, şapka ve şemsiye gibi güneş ışığından koruyacak aksesuarlar kullanılmalı,

-Güneşe çıkmadan yarım saat önce güneş koruyucu kremler sürülmeli

-Günde en az 2,5-3 lt sıvı tüketilmeli (ayran, soda, su vb.)

-Sindirimi kolay hafif yiyecekler tercih edilmeli

-Fırsat buldukça ılık duş alınmalı

-Uzun ve ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır.