5 dakikada gelen ölüm! ‘Alüminyum fosfit’in sessiz yüzü: ‘Böcek ailesi kurtarılamazdı’

Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr – Böcek ailesi, Almanya’dan çok sevdikleri memleketlerine gelip özledikleri yemekleri, görmek istedikleri yerleri gezmeyi hayal ederekotele yerleşmişti. Aile Fatih’teki bir otelde konaklamayı tercih etmiş ve gün uzunluğu kumpir, midye, kokoreç ve lokum üzere pek çok farklı lezzeti tadarak otele dönmüştü. Kısa bir müddet sonra besin zehirlenmesi kuşkusuyla hastaneye başvuran ailenin yaşadığı semptomlar kritik bir ayrıntı saklıyordu. Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’ın “Gıda zehirlenmesi bu türlü olmaz” diyerek anlattığı kritik ayrıntı ansızın gelen şuur kaybında gizli olabilirdi. Zira teneffüs yoluyla zehirlenmiş olduğu kestirim edilen Masal ve Muhammed, şuurunu kaybetmiş halde hastaneye kaldırılmıştı. Anne Çiğdem Böcek çocukların ‘hareketsiz yattığından’ bahsetmişti. Böcek ailesi için pek çok semptomun ortaya çıkmasından saatler evvel yapılan bir süreç 3 yaşındaki Masal, 6 yaşındaki ağabeyi Muhammed ve Anne Çiğdem Böcek’i hayattan koparmış olabilir miydi? Günler sonra ailenin son üyesi, baba Servet Böcek de hayatını kaybettiğinde toplam gözaltı sayısı 11’e yükseldi. Gözaltıların artması tahminen de çemberin daralması manasına geliyor ve bir aileyi hayattan koparan zehrin ‘alüminyum fosfit’ olup olamayacağına dair kuşkular artıyordu. Bu zehir, maalesef yalnızca tahtakuruları için değil, beşerler için de son derece öldürücü olduğundan kısa müddette dermanı bulunamayan bir zehirlenme hadisesine neden olma ihtimali yüksekti. Ve dün nihayet Böcek ailesinin vefatına dair açıklanan İsimli Tıp Ön Raporu sis perdesini araladı. Rapora nazaran ailenin öncelikli olarak kalınan oteldeki ortamdan kaynaklı kimyasal unsur zehirlenmesi, daha düşük olasılıkla da tükettikleri besinlere bağlı besin zehirlenmesi neticesinde vefat ettikleri tespit edildi. Ailenin kesin mevt nedeninin otopside alınan örneklerin incelenmesinin akabinde belirleneceğini açıklanırken, gözler bir anda ‘alüminyum fosfite çevrildi. Farmasötik Toksikoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Aydın ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ‘alüminyum fosfit’ ile ilgili tüm ayrıntıları Milliyet.com.tr’ye anlattı.

PANZEHİRİ YOKSA VEFAT NEREDEYSE KAÇINILMAZ

Antidotu yani panzehiri olmayan 8 zehir kümesi içinden 1’incisi olan ‘Metal Fosfitler ve Fosfin Gazı’ hücresel teneffüsü durduran, çok süratli organ yetmezliğine yol açan toksik unsurlar ortasında yer alıyor. Bunlar içerisinde başta alüminyum fosfit olmak üzere magnezyum fosfit ve fosfin gazı bulunuyor. Bu 3 unsurun ne yazık ki panzehiri yok. Maruziyet durumunda tedavinin tek yolu ise teneffüs dayanağı, dolanım takviyesi ve ağır bakım uygulamaları. Bu nedenle de dünya genelinde en ölümcül zehirlenme cinsleri ortasında yer alıyor. Böcek ailesinin kaldığı otelde de zehirlenme hadiselerinin temelinde tahtakurularını öldürmek için kullanılan ‘alüminyum fosfit’ yattığından şüphelenilmesi bu maddeyi daha da dikkat cazip hale getiriyor. Yarattığı tehlike, tedavisinin olmaması ve süratle vefata götüren zehirlenme olaylarının kaynağı olması nedeniyle son derece korkutucu olan ‘alüminyum fosfit’ için Prof. Dr. Ahmet Aydın, şöyle konuştu:

‘GIDA ZEHİRLENMESİ OLMADIĞI BİRİNCİ ANDAN BELLİYDİ’

Böcek ailesinin nereden, nasıl zehirlendiğine ait pek çok araştırma yapılmış, ailenin yemek yediği noktalarda gözaltılar yapılmıştı. Başta ailenin besin zehirlenmesine yol açabilecek yiyecekler tüketmesi münasebetiyle bu ihtimal üzerinde durulmuştu. Yaşananların bununla hudutlu olmadığı kısa müddette anlaşıldı. Pek çok işaret otelde aksi giden bir şey olduğuna dair soruları kuvvetlendiriyordu. Böcek ailesinden sonra birebir yerde konaklayan 2 turist de ‘kalpte ritim bozukluğu’ sebebiyle hastaneye başvurmuştu. Lakin küçük Masal ve Muhammed’in yaşadığı üzere bir şuur kaybı bu turistler için geçerli değildi. Peki otelde neler oluyor, niye misal şikayetlerle hastaneye başvuruluyordu? Prof. Dr. Mehmet Ceyhan bunu, “Otel üzere yerlerde ekseriyetle ısıtma sistemleri merkezdedir ve havalandırma yoluyla odaya ulaşabilir. Bu haşerelerle çabada kullanılan organik fosfatlar da birebir biçimde yayılır. Maruz kalanların kurtarılması nitekim çok güç. Zira çabucak hemen hiçbirinin bir antizehri yok. Bu nedenle ağır bakımda organ yetmezliğiyle uğraş edilir. Bu ailenin yaşadıklarının besin zehirlenmesi olmadığı en başından belirliydi. Çocukların vefat biçimine bakınca, oteldeki iki turistin daha kalp ritminin bozukluğu değerlendirildiğinde durum anlaşılıyor. Bu insanların bulundukları yerler farklı olduğu için farklı ölçüde bu zehre maruz kalmışlardır. Onun için birisi çabucak hayatını kaybediyor, birisi biraz daha uzun yaşıyor. Yani maruz kalınan mühlet ve ölçü çok önemli” diyerek anlattı.

Pek çok kişi bu durumun bir besin zehirlenmesinden kaynaklandığını düşünürken akıllara emsal sorular geliyordu. Böcek ailesi ‘Midelerinin yıkanması’ ile hayata tutunamaz mıydı? Prof. Dr. Mehmet Ceyhan soruyu şöyle yanıtladı: “Mide yıkanmasının bu olayda hiçbir manası yok. Zira daha zehirlenmesi bu türlü olmaz. Besin zehirlenmesinde burada olduğu üzere aniden ağır bakıma yatmaya, şuur kaybına ve mevte yol açmaz. Besin zehirlenmesi o denli olmaz. Yani bu çok daha önemli bir durum.”

5 YA DA 30 DAKİKADA ÖLÜM! ‘ÇOKTAN KANA KARIŞMIŞ OLUYOR’

Alüminyum fosfit, öylesine zehirli bir unsur ki maruziyet ölçüsüne nazaran kişiyi 5 ila 30 dakikada hayattan koparabilir. Bu nedenle de pek çok alanda kullanılması sakıncalı hususlar ortasında. Prof. Dr. Ahmet Aydın Böcek ailesinin hayatını kaybetmesine neden olan zehirle ilgili çarpıcı bir bilgi paylaştı. Prof. Dr. Ahmet Aydın, “Erken teşhiste bile durum değişmezdi” diyerek, durumu şu sözlerle anlattı:

“Erken müdahale edilse bile alınan zehirli hususlarda durum böyledir. Erken müdahale olsa bile panzehiri olmayan bir zehirde sonuç pek çok vakit değişmez. Kimi haşere ilaçlarının, kimi pestisitlerin panzehirleri var. Yani hastaya bu şikâyetler varsa, o potansiyel toksik unsurdan zehirlenme meydana gelmişse panzehir kullanılınca kurtarılır. Fakat hepsinde bu imkân yok. Alüminyum fosfatın da bir panzehiri yok. Hasebiyle da klinikte yapılan müdahaleler tekrar birebiri olacak. Birinci gün bile alüminyum fosfat olduğunu bilselerdi de alınan kimyasal unsurların ölçüsüne nazaran tekrar geri dönüşsüz olaylar olabilirdi. Bakın mesela baba ağır bakımda yatıyor. Artık babanın ağır bakımda yatması esnasında bütün uygulamalar sağlanıyor. Lakin spesifik bir panzehir olmadığı için yapılan müdahaleler bir sonuç vermiyor. Zira tüm böbrekler, böbrek, karaciğer, beyin, dalak pankreas, organlar çöküyor. Bedene aldığınız toksik unsur, kan sirkülasyonuyla tüm organlara masraf. Gittiği her organı zehirleme potansiyeli var.”

MİDEYİ YIKAMAK DA, KUSTURMAK DA İŞE YARAMAYABİLİR ZİRA…

Prof. Dr. Ahmet Aydın da mide yıkanmasının zehirlenme olaylarındaki yerini ve fonksiyonunu ‘zaman’ ögesine dikkat çekerek açıkladı. Gıda zehirlenmesi dahi yaşanmış olsa her hadisede her vakit mide yıkanması beklenen sonucu vermeyebilirdi. Peki lakin neden?