20 yaşındaki Armand ‘Mondo’ Duplantis, 26 yıllık rekoru kırdı! İşte atletizmin yeni süper yıldızı!

METİN AKTAŞOĞLU | Bir süper yıldızın kariyerinin ilk günlerine tanıklık etmiş olmak ve kendimizi o yolculuğun bir parçası gibi hissetmek, sporu neden bu kadar sevdiğimiz sorusuna verebileceğimiz yanıtlardan önemli bir tanesi.

Çünkü tarih yazacak sporcuları, en azından yüksek potansiyele sahip olanları hem gençlik dönemlerindeki istatistiklerine hem de daha önemlisi tutkularına; diğerlerinden farklı oluşlarına; yeni bir anlayış, bir bakış açısı, belki bir tarz öne sürmelerine bakarak ayırt edebiliyorsunuz ve bu gerçekten çok heyecan verici.

Armand ‘Mondo’ Duplantis de bu heyecan verici isimler arasında yer alıyor. ABD’de yetişen ancak İsveç adına yarışan 20 yaşındaki atlet şimdiden adını tarihe kazımayı başardı. Çocukluk günlerinden bu yana kırılmadık rekor bırakmayan ve adeta önünde durulamaz bir şekilde gümbür gümbür gelen Duplantis, Diamond League’in Roma ayağına damga vurdu.

Son 6 sezonda (aşağıdaki görselde) salon derecesini 1 metreden fazla, açık havada ise yaklaşık 1 metre geliştiren sırıkla yüksek atlamanın genç yıldızı, 6.15 metreyi ikinci hakkında geçmeyi başardı ve Sergey Bubka’nın 1994’ten beri kırılamayan 6.14 metrelik açık hava dünya rekorunu kırdı.

İkinci hakkında rahat bir şekilde barı geçmeyi başaran Duplantis, buna rağmen rekoru geliştirmeyi de denemedi. Roma Olimpiyat Stadı’nda seyircisiz bir şekilde düzenlenen etkinlikte adını tarihe yazdıran Duplantis rekorla ilgili olarak “Kafa karışıklıkları vardı zira sırıkla yüksek atlama, açık hava ve salonda tek bir rekoru olan tek branş. Kafa karışıklıklarına nokta koymak için 6.15 ile açık hava rekorunu da kırmak istiyordum. Şimdi hem açık havada hem de salonda en iyi derecelere sahibim” diye konuştu.

Bilindiği üzere diğer branşlarda dünya rekorları açık havada ve salonda ayrı ayrı değerlendiriliyor. Geçen sene Doha’da gümüş madalya kazanan Duplantis, bu yıl şubat ayında Polonya’nın Torun kentinde salonda 6.17 atlamış, aynı ay içinde bu kez Glasgow, İskoçya’da 6.18 ile rekorunu bir santimetre geliştirmişti.

Buna rağmen Sergey Bubka’nın 1994’te İtalya’nın Torino kentine bağlı Sestriere bölgesinde elde ettiği 6.14’lük derece, açık havada 26 yıldır kırılamıyordu. Katıldığı son 15 yarışmadan da galibiyetle ayrılan Duplantis böylece, dediği gibi, karışıklıklara son verdi ve Bubka’nın derecesini de tarihe gömmüş oldu.

Sporcu bir ailede yetişti, rekorları alt üst etti!

ABD’de doğan ve Louisiana’daki evlerinin bahçesindeki sırık çukurunda çocukluğundan beri antrenmanlar yapan Duplantis, henüz 17 yaşında 5.90 metreyi geçmeyi başarmıştı. 7 yaşından bu yana alt yaşlarda neredeyse yarıştığı her yaş kategorisinde dünya rekoru kıran Duplantis’in global çapta bir fenomene dönüşmesi de 2017’de gerçekleşti. Sırıkla yüksek atlamacı bir baba, heptatlet ve voleybolcu bir annenin çocuğu olan Armand’ın iki ağabeyi de sporcu. Ağabeylerinin büyüğü bir dönem sırıkla yüksek atlamada yarışmış küçüğü ise beyzbol oynuyor.

Sporcu bir ailenin içinde yetişen ve inanılmaz yeteneği ile parlayan Duplantis’in performanslarında da dikkat çeken bir nokta var. Glasgow’daki 6.18’lik atlayışında da, Roma’daki 6.15’lik atlayışında da Mondo’nun tavanı ile ilgili olarak bir hayal kurabiliyorsunuz. İki inanılmaz dereceyi de rahatlıkla geçti Duplantis ve şimdiden atletizm çevrelerinde “6.30 mümkün mü?” soruları haklı bir şekilde soruluyor.

Aynı Usain Bolt’ta olduğu gibi. Bolt, Pekin 2008’de 9.68 saniye ile 100 metrede dünya rekorunu kırarken son metrelerde kollarını açıp göğsüne vurarak bitiş çizgisini geçmişti. Bu da “Sonuna kadar yüzde 100 ile devam etseydi ne olurdu” diye sordurmuştu. Bolt, yaklaşık bir sene sonra Berlin’de analizlere konu olan ve kusursuza çok yakın olarak nitelendirilen performansıyla rekoru 9.58’e çekmişti.

Cimnastikte Simone Biles’ı izlerken, futbolda Lionel Messi’yi, Cristiano Ronaldo’yu izlerken, 800 metrede David Rudisha pistteyken, yüzmede Michael Phelps havuzdayken, basketbolda Luka Doncic, LeBron James sahadayken, ülkemize dönecek olursak Filenin Sultanları sahadayken yaşanan hissi yaşatıyor Duplantis ve tüm bu adı geçenler gibi inanılmaz denecek işleri çok kolay gösteriyor. Hatta 2016’da ‘hover board’ ile ivmelenip 3.05’i geçtiği bir videosu var ki da saf yeteneğine daha iyi bir örnek olmasa gerek.

Böylesi heyecan verici bir yıldıza ihtiyaç duyan atletizm dünyası için de Duplantis büyük bir kazanım. İvmelenmesi, sırığı kavrayışı ve sırıktan kurtuluşu ile kusursuza yakın bir tekniğe sahip olan genç sporcu, antrenörlüğünü de yapan babası Greg Duplantis’in açıklamasına göre 2017 sezonu öncesinde fiziksel antrenmanları da programına eklemiş. Bunun da etkisiyle o günden bu yana kuvvetlenen ve adeta uçan Duplantis, güçlü bağlar beslediğini söylediği İsveç’i tercih ederek de ABD’deki çok zorlu dünya şampiyonası ve olimpiyat seçme süreçlerini de yaşamak zorunda kalmıyor.

Bu noktada da kendisi için doğru olan yolu tercih ettiğini gösteren Mondo, rekabetçiliğinin de çocukluğuna dayandığını söylüyor: “Spor konusunda çok yetenekli iki ağabeyim var ve çok rekabetçiydik. Bir şeyde iyi olmak çok eğlenceliydi ve branşım da çok biricik bir branş.”

Küçük yaşta uzmanlaştığı branşının tecrübeli isimleri de onun tekniğine dikkat çekiyor. ABD’li eski sırıkla yüksek atlamacı ve antrenör Jeff Hartwig, 2017’de The New York Times’a verdiği demeçte “Mondo muhtemelen, koşusu sırasında enerjiyi maksimize etme ve bunu yükselişe geçişe aktarmada dünyanın en iyisi” ifadelerini kullanıyor.

Kusursuz teknik!

Branşın günümüzdeki isimleri çoğunlukla yükseliş esnasında öndeki dizlerini yukarı çekip arkadaki bacaklarını da sarkaç hareketiyle yukarı sallıyor. Ancak Duplantis retro stilin yani iki bacağın birlikte sallandığı stilin daha büyük bir momentum yarattığına inanıyor. Bu yöntem hız, kuvvet ve kusursuz esneklik ve sırık kontrolü için denge istiyor. Lise döneminde yaşıtlarına kıyasla daha uzun ve daha sert sırıklar kullanan ve sırığı daha yukarıdan kavrayan Mondo, vücut ağırlığına göre kullanması gerekenden daha ağır bir sırık kullanıyordu.

Baba Greg Duplantis bu konuda “Plastik bir kaşığı sapından ters tutup, geriye esnetip bir şey fırlattığınızı düşünün. Elastik kaşık daha sertse, yaylanması da daha kuvvetli olacaktır ve fırlattığınız şey daha ileri gidecektir” diyor.

Bu şekilde güçlenerek tekniğini kusursuz noktasına getiren ve ABD’deki antrenörünün “Sırıkla yüksek atlamanın Tiger Woods’u” dediği Armand ‘Mondo’ Duplantis’in, artık kendisine ait olan rekoru hangi seviyeye çekeceği şimdiden, tarihe geçen derecenin üzerinden 24 saat bile geçmemişken, merak konusu. Merak uyandıran, hayal ettiren sporcular süperstar seviyesine yükseliyor. Mondo, henüz 20 yaşında bu noktaya ulaştı bile.