Ağız ve diş sıhhati anne karnında başlıyor! Bir ömürlük muhafaza iki dakikada gizli

Dengeli bir beslenme alışkanlığı geliştirilmeli

Gebelik devrinde toplumda yaygın olarak bilinen “her bebeğin anneye bir diş kaybettireceği” inancının gerçek olmadığını belirten Dr. Öğr. Üyesi Melike Hasret Eken, hakikat beslenme ve tertipli ağız bakımının hem anne hem bebek sıhhati açısından büyük ehemmiyet taşıdığını söyledi. Hormonal değişimlerin diş çürüklerine taban hazırladığını tabir eden Eken, “Bu devirde ağız hijyeninin korunması için istikrarlı bir beslenme alışkanlığı geliştirilmelidir. Protein, A, C ve D vitaminleri ile kalsiyumdan varlıklı besinler kâfi ölçüde alınmalı, gerekirse vitamin desteği yapılmalı ve diş doktoru denetimleri ihmal edilmemelidir” dedi. Gebelikte diş eti hastalıklarının erken doğum ve düşük doğum yükü riskini artırabileceğini hatırlatan Eken, anne adaylarının bu periyotta ağız bakımına özel ehemmiyet vermesi gerektiğini vurguladı. Ayrıyeten ebeveynlerin ağız ve diş sıhhati konusundaki bilgi seviyesinin, çocuklarının diş sıhhatini direkt etkilediğini de belirtti.

Ne yiyorsak, dişlerimiz de onu yansıtır

Ağız ve diş sıhhati ile beslenme ortasında güçlü bir bağ bulunduğunu vurgulayan Eken, “Şekerli ve asitli besinler diş yüzeyine yapışarak çürük riskini artırır. Bu cins besinler mümkünse ana öğünlerde tüketilmeli, orta öğünlerde ise elma ve havuç üzere dişleri doğal biçimde temizleyen besinler tercih edilmelidir” dedi. Eken, “Şekerli besinler tüketildikten sonra dişler çabucak fırçalanamıyorsa ağız suyla çalkalanmalı yahut su içilmelidir. Ayrıyeten peynir tüketmek, içerdiği yüksek protein sayesinde ağız içi asit istikrarını düzenler. Yer fıstığı da içeriğindeki fosfat nedeniyle diş dostu bir besindir” sözlerini kullandı. Rafine edilmemiş hububatların ve kepekli ekmeklerin tercih edilmesinin diş sıhhati açısından daha faydalı olduğunu da ekledi.

İki Dakikalık fırçalama, bir ömürlük koruma

Ağız ve diş sıhhatinin korunmasının en temel prensibinin diş yüzeyindeki plağın sistemli fırçalama ile uzaklaştırılması olduğunu belirten Eken, “Amerikan Diş Hekimliği Birliği, dişlerin günde iki sefer, her yemekten sonra ve en az iki dakika mühletle fırçalanmasını önermektedir” dedi. Yapılan araştırmalara nazaran Türkiye’de günde iki kere diş fırçalayanların oranının sırf yüzde 36 olduğunu, ortalama fırçalama müddetinin ise 30 saniyede kaldığını söyleyen Eken, “Bu oranlar, diş çürüğü riskinin neden bu kadar yaygın olduğunu gösteriyor” dedi. Eken, “Fırçalama sırasında en sık yapılan yanılgı, sırf ön yüzeylerin temizlenip art ve iç yüzeylerin ihmal edilmesidir. Aktif bir paklık için dişler günde iki kere, bilhassa yatmadan evvel en az iki dakika fırçalanmalıdır” diye konuştu.

Doğru fırça, yanlışsız macun, hakikat alışkanlık

Türkiye’de diş macunu kullanım oranlarının da düşük olduğuna dikkat çeken Eken, “Sağlık Bakanlığı’nın 2022 bilgilerine nazaran Almanya’da kişi başına düşen yıllık diş macunu kullanımı 457 mililitre iken, Türkiye’de bu oran sırf 85 mililitredir. Ayrıyeten meskenlerin yaklaşık yüzde 25’inde diş macunu sistemli olarak kullanılmamaktadır” dedi. Diş fırçası seçiminde ferdî tercihten çok aktifliğin değerli olduğunu belirten Eken, “Fırça başlığı küçük, kıllar yumuşak yahut orta sertlikte olmalıdır. Fırçalar her üç ayda bir, kıllar yıprandığında ya da bir enfeksiyon sonrası kesinlikle değiştirilmelidir” tabirlerini kullandı. Arayüz fırçaları ve diş ipinin sistemli kullanımının ağız hijyenini tamamladığını, florlu diş macunlarının ise dişleri çürüğe karşı daha dirençli hale getirdiğini de vurguladı.

Kontroller bireye özel olmalı

Diş tabibi muayene dönemlerinin bireye özel planlanması gerektiğini vurgulayan Eken, “FDI (Dünya Diş Hekimleri Birliği), sabit 6 ayda bir denetim yerine şahsileştirilmiş muayene aralıklarını önermektedir. Çocuklar, gebeler, diyabet hastaları, sigara içenler ve diş eti sorunu olan bireyler daha sık denetim edilmelidir” dedi. Sıhhat Bakanlığı’nın 2022 istatistiklerine nazaran, Avrupa’da bir kişinin yılda ortalama beş sefer diş tabibine gittiğini, Türkiye’de ise bu sayının sırf 0,62 olduğunu belirten Eken, sistemli muayenelerin yalnızca çürüklerin değil, ağız kanseri ve diş eti hastalıklarının da erken teşhisi açısından büyük kıymet taşıdığını söyledi.

Ağız sıhhati, bedenin aynasıdır

Ağız ve diş sıhhatinin genel sıhhatle direkt bağlı olduğunu belirten Eken, “Diş eti hastalıkları, bakterilerin kana karışmasına yol açarak kalp, böbrek, akciğer üzere organlarda enfeksiyonlara neden olabilir. Bu durum kalp hastalıkları, inme ve damar tıkanıklığı riskini artırabilir” dedi. Diyabetin ağız sıhhatini bozduğunu, diş eti enfeksiyonlarının ise kan şekeri denetimini zorlaştırdığını tabir eden Eken, “Ağız sıhhati ve diyabet birbirini olumsuz etkileyen iki istikametli bir ilişkidedir. Ayrıyeten yapılan araştırmalar, kronik diş eti iltihaplarının Alzheimer hastalığı riskini artırabileceğini göstermektedir” formunda konuştu. Eksik dişlerin ve diş eti sorunlarının çiğneme işlevini bozarak beslenme ve sindirim meselelerine yol açabileceğini belirten Eken, makûs ağız kokusu ve estetik telaşların da bireylerin özgüvenini düşürerek ruhsal sıhhati olumsuz etkileyebileceğini söyledi.