İstanbul’un göbeğinde köy hayatı: Su, yumurta ve süt bedava!

Türkiye’nin en kalabalık kentinde, nüfusun çoğunluğu eğitim ve iş imkanı imkanları ile kültür sanat faaliyetlerinden faydalanmak emeliyle iç içe geçmiş betonarme binalarda, başta trafik, otopark, hudutlu yeşil alan, toplu taşıma ve kirli hava problemiyle yaşamak zorunda kalıyor.

Kısa da olsa pak hava almak, toprağa basmak, kuş sesleri eşliğinde piknik yapmak, eşsiz Boğaz görünümünü görmek, ağaçlara dokunmak isteyenler, hafta sonları ve resmi tatillerde ortalama bir saatlik seyahatten sonra kentte köy hayatının sürdüğü birtakım mahallelere gidiyor.

Buralarda yaşayan şanslı bir azınlık ise birçoklarının huzurla yaşamayı hayal ettiği mahallerinde yer alan bahçeli müstakil konutlarında köy kültüründe hayatını idame ettiriyor.

Çekmeköy’e bağlı 250 haneli 850 nüfuslu Hüseyinli bu mahallelerden sadece biri. Yaşadığı yeri içselleştiren mahalle sakinleri yaşadıkları Hüseyinli’den “köyümüz” diye bahsediyor.

AA grubunun görüntülediği mahallede neredeyse her meskenin bahçesinde bostan yer alıyor, sokaklarında tavuklar ve kazlar hiç eksik olmuyor.

Yeşil doğasıyla dikkati çeken mahallede yaşayanların kimisi çiftçilik ve hayvancılık yapıyor, kimisi ise mahalle dışındaki fabrika ve iş yerlerinde çalışıyor.

Çiftçiler mahallenin ovasındaki yerlerine buğday, yulaf ile mısır üzere tahıl eserleri ekiyor, kimi mahalleli büyükbaş hayvan, mavi yumurta veren tavuk, hindi ve kaz besliyor. Bahçelerindeki ağaçlardan meyve, bostan yahut seralarından sebzelerini topluyor.

Mahalle sakinleri, kentte yaşayanların tersine arıtma ve damaca suyu değil, ormanın içinden mahalleye bağlanan kaynak suyu çeşmelerinden muhtaçlıklarını karşılıyor.

Mahallenin girişindeki fırında ise haftada iki gün pişirilen Karadeniz’e ilişkin meşhur köy ekmekleri satışa sunuluyor. Hüseyinli Mahallesi Muhtarı İlhan Kılınç, AA muhabirine, burada köy kültürünün devam ettiğini, bahçesi olan mahallelinin gereksinimlerini karşılamak için tavuk yetiştirip doğal yumurta yediklerini, bahçelerini ekerek meyve ve sebzelerini dönemlik olarak taze tükettiklerini, kışa hazırlık devirde bu yiyeceklerden turşu ve salça yaptıklarını söyledi.

Kılınç, mahallede hala hayvancılık yapan ailelerin olduğunu belirterek, bunların kimilerinin sütlerini fabrikalara verip yahut komşularına satarak geçimlerini sağladıklarını anlattı.

Mahalleye yaklaşık 60 yıl evvel göç eden Trabzon kökenli sakinlerin ise doğal buğday unundan taş fırında köy ekmeği yaptıklarını lisana getiren Kılınç, bu lezzetli ekmeği herkese tavsiye ettiğini kaydetti.

Kılınç, bereketli geçen yaz periyodunda mahsullerin toplanmasının akabinde bahçelerine kışlık sebzelerden lahana, pırasa, ıspanak ve karnabahar tipi sebzeler ektiklerini tabir etti.

Daha evvel mahallelerindeki tarlalara ektikleri buğday, arpa, mısır, çeltikten elde ettikleri mahsulün geçmiştekine nazaran azaldığına dikkati çeken Kılınç, ulaşımın kolay, sarsıntı riskinin daha az olması ve pak havası münasebetiyle mahallelerinin tercih edildiğini vurguladı.

Kılınç, pandemi devrinde mahallenin çok avantajlı olduğunun altını çizerek, “Bir binada 10 aile değil, herkes kendi meskeninde oturuyordu. Beşerler rahatlıkla en azından bahçesine çıkabiliyordu. Kentteki mahalleler üzere zorluk çekmedik. Açık hava olduğu için bulaşma riski biraz daha azdı. Fazla bir hastalık durumu da olmadı.” diye konuştu.

Mahallelerine yerleşmek isteyenlerin de olduğunu anlatan Kılınç, “Buradaki pak havadan etkilenip tabiatla içiçe yaşamak isteyenler çok. Geçenlerde genç bir aile geldi, 2-3 çocukları vardı. ‘Burada arsa arıyoruz. Çocuğumuzu kent ortamında yetiştirmek istemiyoruz.’ dediler.” sözlerini kullandı.

Kılınç, dedelerinin İstanbul’un fethinden evvel bu bölgeye yerleşen Türk uzunluklarından olduğuna değinerek, şöyle konuştu: “Şimdi ‘manavım’ desem beşerler meyve zerzevat satan yer sanırlar. Anadolu’ya yerleşen Türk uzunluklarından yerleşik alanda kalanlara ‘manav’, göçebe olanlara ‘yörük’ demişler. Ben ise manavım. Burayı bırakıp kent hayatında yaşayamam. Gençliğimde askere gitmeden evvel kentte çalıştığım periyotlar oldu ancak şu anda mecbur kalmadıkça merkeze gitmiyorum. Muhtar olmama karşın bazen belediyeye falan gidiyorum ancak bu trafik ve kalabalık çok sıkıcı oluyor. Mümkün olduğu kadar burada yaşamak istiyorum. Kente gitmeyi hiç düşünmüyorum.”

“ŞEHİRDEKİ GERİLİM, SES BURADA YOK”

Mahallede 15 yıldır bahçeli, sera ve kümese sahip meskeninde yaşayan Selamet Kas, Hüseyinli’nin İstanbul’da eşi gibisi az olan bir yer olduğunu anlattı.

Köye damat olarak geldiğini belirten Kas, “Köy hayatını, tabiat hayatını çocukluktan beri seviyorum, babadan gelen bir alışkanlık vardı, onu devam ettiriyorum. Yiyeceğimizi karşılamak gayesiyle tavuk besliyoruz. Fazla olduğunda komşularımıza ve isteyenlere satıyoruz. Mavi ve olağan yumurtalarımız oluyor. Mavi yumurtalarımızın besin bedeli yüksek. Sabah kalkıyorum, birinci işim tavukları çıkarıp yemlemek, temizliklerini yapmak, sularını vermek ve yumurtaları toplamak oluyor. Burada hayat sakin, kent ömründen uzakta. Büsbütün köy üzere. Kentteki gerilim, ses burada yok. Seramızda zerzevat yetiştiriyoruz. Yazın domates, biber, fasulye ektik. Artık kışlık sebzelerimizi ektik.” diye konuştu.

“HAYVANLARA AŞIK OLDUĞUMUZ İÇİN KOPAMIYORUZ”

Ailesindeki geleneği sürdürüp büyükbaş hayvancılık yapan Fatma Yılmaz, bütün gününü 10 baş hayvanıyla geçirdiğini söyledi. Yılmaz, hayvanlarından sabah ve akşam sağdıklarını sütçünün gelip aldığını lisana getirerek, “Bizler bu türlü yerlerde hayvancılığı sürüyoruz. Aslında çok bir karı yok fakat hayvanlara aşık olduğumuz için kopamıyoruz. Gereksinim duyan komşularımıza da süt veriyoruz. Bahçemde, fasulye, domates, biber, kıvırcık marul, salatalık, taze soğan, maydanozum var. Orası benim küçük marketim. Tavuklarım var. Markete de gidip birtakım gereksinimlerimi alıyorum, yoğurt, tereyağı, yumurta, peynirimi kendim üretiyorum. Bahçemden de taze sebzelerimi karşılıyorum.” tabirlerini kullandı.

Arada merkeze gezmeye gittiğini lakin oralarda asla daima yaşayamayacağını kaydeden Yılmaz, oradayken konutuna bir an evvel dönüp hayvanlarıyla uğraşmayı düşündüğünü kelamlarına ekledi.

“BURADA RUHSAL OLARAK ÇOK RAHATSINIZ”

Yıllar evvel Hüseyinli’ye gelin gelen İlkay Kılınç, sonradan yerleşmesine karşın mahalleyi çok sevdiğini söyledi. Kentte kendisine ne verilirse verilsin buradan aslan gitmeyeceğini anlatan Kılınç, mahalledeki çeşmeden akan kaynak suyu severek kullandığını belirtti.

SU, YUMURTA VE SÜT BEDAVA!

Kılınç, “Suyumuz dağlardan geliyor. Kimileri içmeye kullanmasa bile çayını yemeğini yapıyor, emniyetli bir su.” dedi. Marketten asla yumurta ve süt almadığını kaydeden Kılınç, şunları tabir etti:

“Burada ruhsal olarak çok rahatsınız. Başınıza ne gelirse gelsin etrafınıza bakıp sakinleşiyorsunuz. Tahminen kentte yaşayanlar da burayı bilmediklerinden kendi halinden mutludur. Buraya gelseler asla geriye gitmezler. Ben kentten geleli 15 yıl oldu. Çok evvelce eşim, gidelim dediğimde ‘orada yaşayamam’ der çok üzülürdüm fakat artık birebir şeyi düşünmüyorum.”

“BURAYA İSTANBUL DİYEMEM”

Mahallenin fırıncısı Erdal Civelek ise evvelce kuzinelerde yapılan 2 hafta dayanabilecek Karadeniz ekşi maya ekmeği iş yerine taşıdıklarını, mayalarının da kendilerine ilişkin olduğunu anlattı.

Ekmeklerini mahallelerin yanı sıra pikniğe gelen kentlilerin ve yoldan geçenlerin aldığını lisana getiren Civelek, “Buraya İstanbul diyemem. Tıpkı memleketimizdeki üzere yayla havası var. İnsan doğduğu yeri değil, doyduğu yeri çok sever. Ben de doyduğum yer olan Hüseyinli köyündenim. Burayı bırakıp kentte yaşayamam. Biz köy çocuğuyuz. ” diye konuştu.