“Elisabeth Lederer’in Portresi” 236 milyon dolarla çağdaş sanat rekorunu kırdı

Austuryalı sanatçı Gustav Klimt’in “Elisabeth Lederer’in Portresi”, New York’taki Sotheby’s müzayede meskeninde 20 dakikalık bir açık artırma “savaşının” akabinde 236 milyon 400 bin dolara satıldı.

Satış, 2022’de Andy Warhol’un yapıtının kırdığı evvelki çağdaş sanat rekorunu geride bıraktı. Klimt’in “Lady with a Fan” isimli son tamamlanmış portresi ise 2023’te 108,4 milyon dolara alıcı bulmuştu.

1914 ile 1916 ortasında üç yılda tamamlanan, 1,8 metre yüksekliğindeki bu portre, Viyana’nın en varlıklı ailelerinden birinin kızını, Doğu Asyalı bir imparatorun peleriniyle tasvir ediyor. Avusturyalı sanatkarın özel koleksiyonlarda bulunan iki tam uzunluk portresinden biri.

Eser, Avusturya’daki bir şatoda çıkan yangında yok olan başka Klimt tablolarından farklı tutulmuştu.

Renkli tablo, Nazi Almanyası’nın 1938’de Avusturya’yı ilhak etmesinden evvel Lederer ailesinin lüks ömrünü gözler önüne seriyor. Naziler, Lederer ailesinin sanat koleksiyonunu yağmaladı lakin aile portrelerini geride bıraktı; Kanada Ulusal Galerisi’ne nazaran bu eserler “yeterince Yahudi bulunarak” çalınmaya bedel görülmemişti. Tablo bir mühlet bu galeride ödünç olarak sergilenmişti.

LEDERER’İN HİKÂYESİ

Kendini kurtarmaya çalışan Elisabeth Lederer, Yahudi olmayan ve 1918’de ölen Klimt’in, babası olduğu tarafında bir kıssa uydurdu. Sanatkarın portre üzerinde yıllarca titizlikle çalışmış olması bu iddiayı güçlendirdi.

Eski eniştesi olan üst seviye bir Nazi yetkilisinin yardımıyla, Nazileri Klimt’in soyundan geldiğine dair bir evrak vermeye ikna etti. Bu evrak sayesinde 1944’te hastalıktan vefatına kadar Viyana’da inançla yaşamayı başardı.

Portre, kozmetik devi Estée Lauder Companies’in varisi, milyarder Leonard A. Lauder’in koleksiyonunun bir kesimiydi. Lauder bu yıl 92 yaşında hayatını kaybetti ve 400 milyon dolardan fazla bedele sahip etkileyici bir koleksiyon bıraktı.

ALANIN KİMLİĞİ AÇIKLANMADI

Sotheby’s, portreyi satın alan kişinin kimliğini açıklamayı reddetti.

Koleksiyondaki beş Klimt yapıtı, müzayedede toplam 392 milyon dolara satıldı. Vincent van Gogh, Henri Matisse ve Edvard Munch’a ilişkin eserler de dikkat çeken satışlar ortasındaydı.

MUZ BANTLAYAN SANATKARIN YAPITI DE ORADAYDI

Gecenin ilerleyen saatlerinde, “provokatif” İtalyan sanatçı, bir muzu duvara bantlamasıyla tanınan Maurizio Cattelan’ın 18 ayar altından yapılmış tuvaleti açık artırmaya çıktı. Cattelan, “America” isimli 101 kilogram tartısındaki bu yapıtın çok zenginliği hicvettiğini söylüyor.