Brezilya’nın eski lideri Bolsonaro’nun kaçma planı gözaltıyla sonuçlandı

Brezilya’nın eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, darbe teşebbüsü suçlamasıyla aldığı mahkumiyet kararına itiraz süreci devam ederken tutulduğu konut mahpusunda dün gözaltına alındı.

Yüksek Mahkeme, Bolsonaro’nun yüksek kaçma riski taşıdığına karar verdi.

Mahkeme, 2022 seçimlerinden sonra Luiz Inacio Lula da Silva’nın vazifeye başlamasını engelleme planı nedeniyle 27 yıl mahpus cezasına çarptırılan Bolsonaro’nun, kaçmak maksadıyla ayak bileğindeki elektronik kelepçeyi devre dışı bırakmaya çalıştığını belirtti.

Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes, Bolsonaro’nun gözaltına alınmasının temyiz süreci sonuçlanana kadar bir önleyici önlem olduğunu söyledi.

Mahkemenin kamuoyuyla paylaştığı bir görüntüde Bolsonaro, izleme kelepçesi üzerinde “meraktan” havya kullandığını itiraf etti. Görüntüde, aygıtın önemli biçimde hasar gördüğü ve yandığı fakat hâlâ bileğinde takılı olduğu görüldü.

2019-2022 yılları ortasında Brezilya’yı yöneten 70 yaşındaki Bolsonaro, ağustos ayından bu yana başşehir Brasilia’daki lüks bir konutta mesken mahpusunda tutuluyordu.

Yargıç Moraes, kararında eski önderin en büyük oğlu Flavio Bolsonaro’nun dün konutun önünde yapılması için davette bulunduğu nöbet aksiyonunun, “kaçışına elverişli bir ortam yaratacak” bir karışıklığa neden olabileceğini tabir etti.

Flavio Bolsonaro, babasının destekçilerini “ülke için savaşmaya” çağırmıştı.

Yargıç, elektronik kelepçeyi devre dışı bırakma teşebbüsünün, “oğlunun davetiyle düzenlenen şovun neden olacağı düzensizlikten faydalanarak kaçışının muvaffakiyetini garantilemek” emeliyle cumartesi sabahı erken saatlerde gerçekleştiğini belirtti.

Moraes, Bolsonaro’nun avukatlarına olayı açıklamaları için 24 saat mühlet verdi.

Flavio Bolsonaro, yaptığı canlı yayında, “Şu an Federal Polis içinde ne olduğunu bilmiyorum. Babama bir şey olursa, Alexandre de Moraes, babam orada ölürse bu senin suçundur” diye konuştu.

Oğlu, nöbet aksiyonu öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, babasının elektronik kelepçeyi “çaresizlikten” yahut ziyarete gelen akrabalarının önünde takmaktan “utandığı” için yakmış olabileceğini söyledi.

Moraes ayrıyeten, Bolsonaro’nun konutunun ABD Büyükelçiliğine yakınlığına dikkat çekerek siyasi sığınma talebinde bulunma riskini gündeme getirdi.

Eski bir yüzbaşı olan Bolsonaro, davayı “cadı avı” olarak nitelendiren ve bu nedenle Brezilya’ya karşı cezai gümrük vergileri ve yaptırımlar uygulayan ABD Başkanı Donald Trump’ın müttefiki olarak biliniyor.

Trump, Bolsonaro’nun son durumu hakkında cumartesi günü, “Bu çok kötü” yorumunu yaptı.

DESTEKÇİLERİ BİR ORTAYA GELDİ

Davaya aşina bir kaynağın aktardığına nazaran Bolsonaro, tutukluların cezaevine gönderilmeden evvel sıhhat denetiminden geçirildiği Brasilia’daki federal polis merkezine götürüldü.

Başka bir kaynak ise AFP’ye gönderdiği görüntüde Bolsonaro’nun şimdilik tutulacağı, içinde televizyon, klima ve küçük buzdolabı bulunan küçük odayı gösterdi.

Bir küme bayan, Bolsonaro’nun tutuklanmasını kutlamak için polis merkezi önünde toplanarak bir şişe köpüklü şarap açtı.

47 yaşındaki lise ideoloji öğretmeni Ana Denise Sousa, AFP’ye yaptığı açıklamada büyük bir sevinç yaşadığını belirterek, “En büyük alçak, en berbat adam… Herkesi mahveden, darbe teşebbüsünde bulunan, kimseye acımayan biri, artık hesabını verecek” dedi.

Destekçileri de Brezilya bayraklarına sarılı halde olay yerine geldi.

53 yaşındaki araç paylaşım şoförü Alessandro Goncalves de Almeida, “Bunların hepsi siyasi zulüm” diye konuştu.

SUÇ ÖRGÜTÜ LİDERLİĞİ SUÇLAMASI

Bolsonaro hakkındaki yargı süreçleri, 80 yaşındaki Lula’nın dördüncü devir için aday olacağını söylediği 2026 başkanlık seçimleri öncesinde Brezilya’daki geniş muhafazakâr seçmen kitlesini öndersiz bıraktı.

Bolsonaro’nun avukatları, “hassas sıhhat durumu” nedeniyle “hayatını riske atabileceği” gerekçesiyle gözaltı kararına itiraz edeceklerini açıkladı.

Bolsonaro, 2018’deki bir kampanya etkinliğinde uğradığı bıçaklı hücumun kalıcı tesirlerinden muzdarip ve birkaç kere ameliyat olmak zorunda kalmıştı.

Devlet başkanlığı periyodunda Bolsonaro, ekonomiyi yönetme biçimiyle övgü toplarken, Amazon ormanlarının rekor seviyede yok edilmesine göz yumması ve Kovid-19’u “basit bir grip” olarak nitelendirmesi nedeniyle eleştirilmişti.

Bolsonaro, eylül ayında “iktidardaki otoriter hakimiyetini” sürdürmek için komplo kuran bir hata örgütüne liderlik etmekten hatalı bulunmuştu.

İddialara nazaran plan; Lula, yardımcısı Geraldo Alckmin ve Yargıç Moraes’e suikast düzenlemeyi de içeriyordu.