Bakan Kacır: 2030’a dek 10 milyar dolar yatırımı harekete geçireceğiz

Google Cloud Day Türkiye aktifliği Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Turkcell Genel Müdürü Ali Taha Koç , Google Cloud Ülke Müdürü Önder Güler ve kesim profesyonellerinin iştirakiyle gerçekleştirildi.

Bakan Kacır, Türkiye’de gerçekleştirilmesi planlanan hiper ölçekli bulut altyapısına yönelik Turkcell’in 1 milyar dolarlık Google Cloud’un ise 2 milyar dolarlık yapacağı yatırıma ait aktifliğin açılışında yaptığı konuşmada değerlendirmelerde bulundu.

Kacır, global gelişmeleri gerçek çözümlemenin yarının dünyasına bugünden hazırlanmanın anahtarı olduğunu söyledi.

Dijitalleşmenin bilgiye erişimden iktisada, idareden toplumsal yaşama kadar farklı alanlarda derin ve çok katmanlı tesirler oluşturduğunu belirten Kacır, “Bulut bilişim, yapay zeka, 5G ve objelerin interneti üzere yenilikçi teknolojilerin sağladığı sürat, çeviklik ve ölçekleme imkanını başarılı bir inovasyon kültürü ve vizyoner bir idare anlayışıyla birleştiren kurumlar, her geçen gün sertleşen global rekabet ortamında öne çıkıyor.” sözlerini kullandı.

Söz konusu dijitalleşmeyle büyük dönüşüm atılımında atılan adımların hiçbirinin dijital dünyanın değerli kaynağı bilgiyi yeni devrin stratejik sermayesi olarak gören bir yaklaşımla ele almadan kalıcı ve sürdürülebilir olamayacağına dikkati çeken Kacır, bilgiyi ekonomik bedele dönüştürme kapasitesinin teknoloji firmalarının piyasa kıymetlerini belirleyen kritik bir ögesi haline geldiğine şahit olunduğunu belirtti.

Kacır, bilginin stratejik kıymetinin artışına vurgu yaparak, “Veri, stratejik paha artışında tıpkı vakitte klâsik bilgi yönetişim sistemlerini geride bırakarak, güvenliği, mahremiyeti ve bilgi egemenliğini merkeze alan yeni jenerasyon bir yaklaşımı benimsemeyi zarurî kılıyor.” dedi.

“ÜLKEMİZİ DÜNYADA KELAM SAHİBİ BİR AKTÖR POZİSYONUNA TAŞIDIK”

Kacır, yapay zeka uygulamalarıyla birlikte, datanın kime ilişkin olduğu, nerede tutulduğu, kimler tarafından hangi maksatlarla işlendiği sorularının karşılığına yönelik şu değerlendirmelerde bulundu:

“Teknoloji odaklı kalkınmayı temel alan bizim üzere ülkeler için salt bir ekonomik tercih değil, direkt dijital egemenliğe ve ulusal güvenliğe dönük kararlardır. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde teknoloji geliştirme ve üretmede katettiğimiz muazzam ara, data politikalarımızı daha da kıymetli kılıyor. Savunma endüstrisinden uzay teknolojileri ve otomotive pek çok alanda ülkemizi dünyada kelam sahibi bir aktör pozisyonuna taşıdık. Güçlü, rekabetçi ve çevik üretim kabiliyetine sahip sanayimizle Avrupa paha zincirlerinin kalbindeyiz.”

Kacır, 2002’de, tüm Türkiye’de, sadece 2 teknoparkın olduğunu söyleyerek, “Bugün 60 kentimizde, 113 teknoparkta faaliyet gösteren 12 binin üzerinde firma, AR-GE ve inovasyon odaklı çalışmalar yürütüyor. 1700’den fazla AR-GE ve tasarım merkezinde müteşebbislerimiz, mühendislerimiz yenilikçi eserler geliştiriyor.” tabirlerini kullandı.

Türkiye’nin, toplumun tüm kesitlerinin teknoloji geliştirme seyahatine dahil olmasını sağlayan özgün modeli olduğuna dikkati çeken Kacır, Türkiye’nin teknoloji teşebbüslerini başlatmak, büyütmek ve dünyaya açmak için en hakikat adreslerden biri olarak öne çıktığını kaydetti.

“TURCORN’LARIMIZIN TOPLAM DEĞERLEMESİNİN 100 MİLYAR DOLAR DÜZEYİNİ AŞMASINI STRATEJİK MAKSAT OLARAK KOYDUK”

Kacır, Türkiye’nin teknoloji girişimciliğinde Avrupa’nın parlayan yıldızı olarak nitelendirildiğini lisana getirerek, “Girişimcilik dünyasında ekosistemin başarısı için değerli bir referans noktası, milyar dolar değerlemeyi aşan teknoloji teşebbüsü, yani unicorn sayısıdır. 2019’da ülkemizde bu unvanı elde etmiş tek bir teknoloji teşebbüsü bulunmuyordu. Bugün ise Türkiye’nin artık 7 unicorn’u bizim tabirimizle 7 Turcorn’u var.” değerlendirmesinde bulundu.

2030 yılına kadar Türkiye’den 100 bin teknoloji teşebbüsünün filizlenmesini hedeflediklerini belirten Kacır şunları kaydetti:

“Turcorn’larımızın toplam değerlemesinin 1 milyar dolar düzeyini aşmasını stratejik maksat olarak önümüze koyduk. Ülkemizdeki inovatif teşebbüslerin sahip olduğu datanın sonlarımız içerisinde işlenmesini ve 86 milyon için yüksek katma bedele dönüştürülmesini sağlayarak daha müreffeh ve tam bağımsız bir Türkiye’yi inşa etmemiz mümkün. Teknoloji geliştirme ve üretmede ufkumuzu global şampiyonlar ligine kilitlemiş bir ülke olarak; ülkemizin data sürece ve yüksek başarımlı hesaplama kapasitesini geliştirecek adımları kararlılıkla atıyoruz. 80 binden fazla işlemci çekirdeği, 504 GPU kartı ve 14,5 petabyte bilgi depolama alanına sahip hesaplama kümemiz ARF’i hizmete aldık.”

Kacır, özel dal, kamu ve üniversitelerin gereksinim duyduğu yüksek performanslı hesaplama kapasitesini genişletmek üzere adımlar atıldığını hatırlatarak, “Katıldığımız EuroHPC Ortak Teşebbüsü ile Avrupa genelinde kurulan yüksek başarımlı hesaplama altyapılarını araştırmacılarımızın erişimine sunduk. Teknoloji teşebbüslerimiz yapay zeka tahlilleri için, Dijital Avrupa EuroHPC Ortak Teşebbüsü muhteşem bilgisayarlarından fiyatsız yararlanabiliyor. Ayrıyeten dünyanın en güçlü 20 muhteşem bilgisayarından biri olan MareNostrum 5’teki işlemci kapasitesini kullanabiliyor.” tabirlerini kullandı.

Özel kesimin data merkezi yatırımlarını güçlendirmek için her türlü imkanı seferber ettiklerini kaydeden Kacır, gerek teşvik ve dayanak düzenekleriyle gerekse düzenleyici çerçeveyi öngörülebilir ve yatırım dostu bir yapıda şekillendirerek, şirketlerin, Türkiye’nin verisini hudutları dahilinde tutan, onu işleyen, saklayan ve kıymete dönüştüren güçlü altyapılar kurmasını sağladıklarını söyledi.

“HALİHAZIRDA YAKLAŞIK 250 MEGAVATLIK BİLGİ MERKEZİ ALTYAPISI BULUNUYOR”

Kacır, 2012’den bu yana sadece yatırım teşvikleri ile data tabanı ve bilgi sürece alanına yönelik yaklaşık 1 milyar dolar yatırımın önünü açtıklarını lisana getirerek, “Attığımız tüm bu adımların sonucunda, ülkemiz hudutları içerisinde halihazırda yaklaşık 250 megavatlık bilgi merkezi altyapısı bulunuyor. Yürüteceğimiz proje ve takviyelerle data merkezi yatırımlarını 2030 yılına dek 1 gigavat düzeyine çıkarmayı hedefliyoruz.” diye konuştu.

HIT-30 programı ile Türkiye’yi yüksek teknoloji yatırımlarının çekim merkezi haline getirmek üzere yola çıktıklarını kaydeden Kacır, “Programda, yakın vakitte 1,5 milyar dolar takviye bütçesi ile ilan ettiğimiz HIT–Veri Merkezi Çağrısı’yla, yüksek kapasiteli, inançlı ve güç verimli data merkezleri yatırımlarını hızlandırmak üzere adım attık.”dedi.

Bakan Kacır, taban 30 megavat kapasitede yüksek nitelikli data merkezlerinin heyetimi için kapsamlı dayanaklar sunduklarını belirterek şöyle devam etti:

“Bulut tabanlı altyapıların ülkemizde kurulmasını hızlandırmaya dönük 1,6 milyar dolar bütçeli HIT–Yapay Zeka Çağrımızla, Türkiye’nin yapay zeka ekosistemini dünya ölçeğinde kelam sahibi bir pozisyona taşımayı, endüstriden sıhhate, finanstan kamu hizmetlerine kadar tüm alanlarda dijital dönüşümü hızlandırmayı hedefliyoruz. Bu dayanaklarımızın hızlandırıcı tesiriyle 2030’a dek 10 milyar dolarlık bilgi merkezi ve yapay zeka yatırımını harekete geçireceğiz. HIT–Kuantum Çağrımızla da klasik hesaplama sonlarını aşan ve geleceğin teknolojisi olarak görülen kuantum teknolojilerinde altyapımızı oluşturmayı amaçlıyoruz. Tüm bu çalışmalarla bilgi sürece ve depolamada ülkemizi bölgesel merkez pozisyonuna taşımayı, yapay zekanın sunduğu çok istikametli fırsatlardan en üst seviyede yararlanmayı arzuluyoruz.”

Kacır, Google Cloud ve Turkcell işbirliğinin, Türkiye’nin vizyonuna hizmet eden değerli bir adım olduğunu vurgulayarak, Turkcell Genel Müdürü Ali Taha Koç’tan projenin yatırımına ait bir tarih istediğini belirtti ve kelam konusu yatırım için 2026 yılının birinci yarısında olacağına dair kelam aldıklarını kaydetti.

“Küresel teknoloji başkanlarının Türkiye’ye duyduğu inancın göstergesi, bu yatırımdır. Artık işletmelerimiz, girişimcilerimiz, kamu kurumlarımız ve araştırmacılarımız, dünya standartlarında hiper ölçekli bulut altyapısına erişim imkanı elde edecek.” diyen Kacır, yüksek performanslı, düşük gecikmeli ve inançlı dijital tahlilleri Türkiye’den dünyaya sunabilme imkanına kavuşacaklarını söyledi ve Türkiye’nin dijital altyapısını güçlendiren, inovasyon kapasitesini yükselten bu adımın Türkiye ismine değerli bir kazanım olduğunun altını çizdi.

“TÜRKİYE’YE MAHSUS MEVZUAT DÜZENLEMELERİNİ YAPMAYA DEVAM EDECEĞİZ”

Kacır, Türkiye’nin üç kıtanın buluşma noktası olduğunun altını çizerek, “Yetkin insan kaynağı, yatırımcı ve teşebbüsçü dostu mevzuatı, yüksek teknoloji ve katma paha odaklı büyüme modelini besleyecek altyapı ataklarıyla global teknoloji yatırımları için cazibe merkezi olmayı sürdürecek.” sözlerini kullandı.

Türkiye’nin genişletilmiş fiber altyapısı ile ilerleyen yıllardaki amacına değinen Kacır, “Genişletilmiş fiber altyapımız, 5G yatırımları, yerli ve ulusal siber güvenlik tahlillerimizle, bulut sistemler ve bilgi merkezi yatırımlarıyla şirketlerimizin dijital iktisada entegrasyonunu hızlandıracağız. Gençlerimizi geleceğin yetkinlikleriyle donatmaya devam edeceğiz.” diye konuştu.

Kacır, yapay zeka üzere öncü alanlardaki inovasyon kapılarını, Türkiye’nin gereksinimlerine nazaran şekillendirilmiş, risk temelli ve ölçülü bir düzenleyici mevzuat çerçevesiyle sonuna kadar açık tutacaklarını belirtti.

Başka ülke ya da memleketler arası kurumların bu alandaki mevzuat çalışmalarını yakından takip ettiklerini kaydeden Kacır, “Türkiye’nin kendi gereksinimlerini, kendi fırsatlarını, kendi imkanlarını dikkate alan yaklaşımla Türkiye’ye has mevzuat düzenlemelerini yapmaya devam edeceğiz.” dedi.