Dava dokümanları ortaya çıkardı: “Meta bile bile sustu”

ABD’de açılan toplu davada sansürsüz olarak yayımlanan yeni mahkeme tutanakları, Meta’nın (Facebook/Instagram), eserlerinin kullanıcıların ruh sıhhatine ziyanlı olduğuna dair somut deliller bulmasının akabinde şirket içi araştırmaları gizlice sonlandırdığını öne sürüyor.

Belgelere nazaran, Meta bilim insanları 2020 yılında “Project Mercury” ismiyle saklı bir araştırma başlattı.

Nielsen ile işbirliği içinde yürütülen çalışmada, insanların Facebook ve Instagram’ı sildiklerinde ne olduğu incelendi. Sonuçlar ise Meta için hayal kırıklığı oldu.

Şirket içi dokümanlara nazaran, “Facebook’u bir hafta boyunca kullanmayı bırakan şahıslar; daha az depresyon, dert, yalnızlık ve toplumsal kıyaslama hissi bildirdi.”

Reuters haber ajansının aktardığı dava belgesinde, Meta’nın bu kıymetli bulguyu paylaşmak yahut daha derine inmek yerine derhal frene bastığı sav ediliyor.

Şirket, bulguları “mevcut medya anlatısı tarafından lekelendiğini” söyleyerek inkar etti ve basını suçladı.

Fakat kapalı kapılar arkasında durum farklıydı. Şirket araştırmacıları, o periyotta Meta’nın kamu siyasetleri şefi olan Nick Clegg’e sonuçların büsbütün yasal olduğu konusunda garanti verdi.

İsmi verilmeyen bir çalışanın, “Nielsen’in araştırması, toplumsal kıyaslama üzerinde nedensel bir tesir olduğunu gösteriyor” yazdığı ve bu tabirin sonuna mutsuz bir hız emojisi eklediği öne sürüldü.

Bir öteki çalışan ise sessiz kalmanın, tütün sanayisinin “araştırma yapıp sigaranın ziyanlı olduğunu bilmesine ve bu bilgiyi kendine saklamasına” benzediğini belirtti.

Dosyada, kendi çalışmalarının uygulamaları ile ruh sıhhati meseleleri ortasında gerçek bir bağ olduğunu kanıtlamasına karşın Meta’nın, ABD Kongresine hâlâ eserlerinin genç kızlara ziyan verip vermediğini ölçemediğini söylediği tez edildi.

Meta sözcüsü Andy Stone ise dün yaptığı açıklamada tezleri reddetti. Stone, araştırmanın “hatalı metodoloji” nedeniyle durdurulduğunu savundu ve şirketin eserlerini inançlı hale getirmek için ağır gayret gösterdiğini belirtti.

Stone, “Kayıtların tamamı, on yılı aşkın bir müddettir ebeveynleri dinlediğimizi, en kıymetli bahisleri araştırdığımızı ve gençleri korumak için gerçek değişiklikler yaptığımızı gösterecektir” diye konuştu.

RİSKLER GİZLENDİ

Motley Rice hukuk firması tarafından cuma günü geç saatlerde Meta, Google, TikTok ve Snapchat’e karşı dava açmıştı.

Politico’nun haberine nazaran davanın temel argümanı bu şirketlerin, eserlerinin tehlikelerini çocuklardan, ebeveynlerden ve öğretmenlerden bilerek sakladığı tarafında.

Davadaki suçlamalar ortasında; 13 yaşın altındaki çocukları uygulamaları kullanmaya teşvik etmek, çocuk cinsel istismarı içerikleriyle uğraşta başarısız olmak, gençleri okuldayken bile uygulamaları kullanmaya yönlendirmeye çalışmak ve eserlerinin güvenliğini kamuoyu önünde savunmaları için çocuk odaklı kuruluşlara ödeme yapmaya çalışmak yer alıyor.

Dosyada yer alan çarpıcı bir örnekte, TikTok’un Ulusal Veli-Öğretmen Birliği’ne (PTA) sponsor olduğu ve daha sonra şirket içinde bu kümesi nasıl manipüle edebilecekleriyle övündüğü de belirtildi.

TikTok yetkililerinin, PTA için “Sonbaharda ne istersek yapacaklar… Kamuoyuna duyurular yapacaklar, CEO’ları bizim için basın açıklamaları yapacak” dedikleri aktarıldı.

Diğer şirketler de suçlamalarla karşı karşıya olsa da Meta’ya yönelik tezler, şirket içi dokümanlara atıfta bulunularak çok daha detaylı bir biçimde sunuluyor:

Göstermelik güvenlik özellikleri: Meta’nın, gençlere yönelik güvenlik özelliklerini kasıtlı olarak etkisiz ve nadiren kullanılır hale getirdiği; hatta şirketin büyümesini yavaşlatmasından kaygı ettiği özellikler üzerindeki testleri engellediği argüman edildi.

İnsan kaçakçılığı için “çok, çok yüksek” eşik: Bir rapora nazaran, platformun kullanıcıları sistemden kalıcı olarak uzaklaştırmak için belirlediği siyaset, bir kişinin insan ticareti yapmaya teşebbüs ederken 17 kere yakalanmasını gerektiriyor.

Zararlı içerik ve “etkileşim” ikilemi: Meta’nın, gençlerin etkileşimini artırmanın onlara daha fazla ziyanlı içerik göstermek manasına geldiğini bildiği lakin tekrar de bunu yaptığı öne sürüldü.

Çocuk istismarcılarına karşı eylemsizlik: Meta’nın, “büyüme endişeleri” nedeniyle çocuk istismarcılarının reşit olmayanlara ulaşmasını engellemeye yönelik şirket içi eforları yıllarca oyaladığı ve güvenlik çalışanını eylemsizlik için mazeretler bulmaya zorladığı sav edildi.

Diğer taraftan 2021 tarihli bir kısa bildiride Mark Zuckerberg’in, “Metaverse’ü inşa etmek üzere daha fazla odaklandığı diğer alanlar varken” çocuk güvenliğini en büyük önceliği olarak sayamayacağını söylediği bildirildi.

Dosyada ayrıyeten Zuckerberg’in, Nick Clegg’in çocuk güvenliği çalışmaları için daha fazla fon talebini görmezden geldiği yahut reddettiği de söz ediliyor.

Meta sözcüsü Stone, bu argümanlara karşı çıkarak gençlere yönelik güvenlik önlemlerinin tesirli olduğunu ve şirketin artık insan ticareti hesaplarını tespit edilir edilmez kaldırdığını savundu.

Stone, davanın “cımbızla seçilmiş alıntılara ve yanlış bilgilendirilmiş görüşlere” dayandığını belirterek şirketin güvenlik çalışmalarının “genel olarak etkili” olduğunda ısrar etti.

İddiaların temelini oluşturan dokümanlar şimdi kamuya açıklanmadı.

Dosyayla ilgili duruşmanın 26 Ocak’ta Kuzey Kaliforniya Bölge Mahkemesi’nde yapılması planlanıyor.