Son dakika… Sapanca Gölü’ndeki gizemli kabarcıklar sarsıntının habercisi mi? Uzmanı açıkladı: Tetikleyebilir

Kocaeli ve Sakarya’nın içme suyu kaynağı olan Sapanca Gölü’nün kot düzeyi 28.75 metreye düştü. Gölde çekilmenin izleri net bir biçimde aşikâr olurken, tabandan yüzeye gelen kabarcıklar ise tasa oluşturdu. Uzun yıllardır gölde dalış ve balıkçılık yapan Güngör Demirci ise ‘Su kaynıyor’ kelamlarıyla o anları kaydetti. 

Demirci’nin kendi toplumsal medya hesabı üzerinden paylaştığı ve kısa müddette viral olan imgelerin akabinde, gölde oluşan hareketlilik merak uyandırdı. Demirci ve grubu, kaygı uyandıran kabarcıklara hakikat dalış gerçekleştirdi. Kabarcıklar hem havadan hem de su altından görüntülendi. Bölgede inceleme yapan Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Murat Utkucu ise Kuzey Anadolu fay sınırının Sapanca Gölü’nden geçerek Sakarya ve Kocaeli’ni içine aldığını kaydetti. Utkucu, bu fay sınırının karakteristik zelzelesi 1999 yılında ürettiğini ve yine büyük bir sarsıntı üretmesi için yaklaşık 100 yılın geçmesi gerektiğini aktardı.

“ENDİŞEYE MAHAL YOK HER ZAMANKİ ÜZERE DOĞAL BİR SÜREÇ İÇİNDE YAŞIYORUZ”

Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Murat Utkucu, “Burası bir fay çizgisi. Türkiye’nin en kıymetli, Kuzey Anadolu fay sınırı buradan geçiyor ve burada bu gölün altında bir basamak yapıyor. Arifiye civarında fay kolu göle giriyor, bir kolu da kabarcıkların oradan İzmit’e yanlışsız gidiyor. Münasebetiyle fay çizgisinin üzerinde meydana gelen bir hadise bu. Fay sınırları boyunca su çıkışları, gaz çıkışları gözlenen doğal süreçlerdir. Burada zelzele habercisi mi diye daima sorular soruldu. Bu fay sınırının karakteristik sarsıntısı yediden büyük bir zelzele ve yediden büyük zelzele 1999 yılında gerçekleşti. Bu gerçekleşen sarsıntı 25 yıl evvel gerçekleştiği için bu fay sınırının tekrar bu karakteristik zelzelesi üretmesi için yüz yılı aşan bir mühlet geçmesi lazım. Hasebiyle bu açıdan büyük bir zelzelenin habercisidir diyemeyiz. Ancak bu müşahededen bağımsız olarak söylüyorum yediden büyük bir zelzelesi üreten fay sınırı boyunca her vakit beşlik, dörtlük, üçlük zelzeleler beklenmelidir. Su düzey değişimleri, su çıkışları, gaz çıkışları, radon gazı çıkışları. Bunlar zelzelelerinin habercisi sayılabilecek ögelerden biridir ancak zelzele bilimde tek bir belirtece bakılarak sarsıntı iddiası yapılmaz. Çok sayıda belirticinin tıpkı anda bu halde herkesin dikkatini çekecek bir farklılık göstermesi lazım ve bunların da ölçülerek netleştirilmesi lazım. Münasebetiyle tek bir belirtece bakarak zelzele olacak demek bilimsel açıdan yanlış bir yargı olacaktır. Telaşa mahal yok her zamanki üzere doğal bir süreç içinde yaşıyoruz. Bu fay sınırına yakın yaşayan beşerler olarak ne yapmamız lazım? Beşlik, dörtlük sarsıntıları her vakit için esasen hazır olmamız lazım. Bu göl bu fayın oluşturduğu çukurluk üzerinde oluşmuştur bu fay burada basamak yapıyor ve fay sınırları boyunca su çıkışları olacaktır” dedi.

“SU KÜTLELERİ FAYLAR ÜZERİNDE SARSINTILARI TETİKLEYEBİLİRLER”

Utkucu, “Hepimiz şahidiz göl düzeyi hayli düştü hasebiyle su kütleleri faylar üzerinde zelzeleleri tetikleyebilirler. Hasebiyle burada su düzeyi epeyce düşmüş durumda. Bu da fay üzerindeki fay boyunca dengeyi değiştirmiş olabilir. Gözenek sıvı basıncını değiştirmiş olabilir. Buna bağlı olarak bu gözenek sıvı basıncını değişimine bağlı olarak bu türlü anomalik olaylar gözlenebilir. Yani bir istikrarın değiştiği kesin su kitlesinin bu su düzeyinin ne kadar alçaldığını görüyoruz. Van Gölü’nde bu türlü bir durum var su düzey değişimleri hatta ben araştırmıştım. Van Gölü ve yakın etrafında işte neler var? Bir metre su düzeyi anomalik olarak değiştiği vakit yükseldi yahut alçaldığı vakit orada faylar boyunca gölün altında yahut çabucak yakın civarında zelzeleler oluyor. Hasebiyle burada da bu türlü bir şey olabilir. Göl su düzeyi değişti, anomali bir değişiklik var. Olağan bir vatandaşın bile dikkatini şey bir değişiklik var. Bunların hepsinin araştırılarak, ölçülerek dataya dayandırılarak söylenmesi lazım” diye konuştu.