Firmalara 10 ayda yaklaşık 11,5 milyar liralık rekabet ihlali cezası kesildi

Rekabet Kurumu’nun 2026 Yılı Performans Programı’ndan yapılan derlemeye nazaran, tüketici refahının artırılması, küçük ve orta ölçekli işletmelerin rekabet gücünün korunması ve dijital pazarların sağlıklı işleyişinin temini, Kurumun temel öncelikleri ortasında yer alıyor.

Piyasalarda kalıcı tertip ve öngörülebilirliğin sağlanması gayesiyle bir taraftan rekabet ihlalleri doğrultusunda dallara yönelik incelemeler gerçekleştirilirken, öbür taraftan yabancı ülkelerin rekabet otoriteleriyle ikili işbirliklerine odaklanılıyor.

BANKACILIK DALINA 1,1 MİLYAR LİRALIK CEZA

Bu kapsamda Kuruma, mal ve hizmet piyasalarındaki rekabeti engelleyici, bozucu yahut kısıtlayıcı muahede, karar ve uygulamaları, piyasaya hakim olan teşebbüslerin bu hakimiyetlerini berbata kullanmasını önlemek maksadıyla yılın 10 ayında 1430 müracaat geldi.

Rekabet Kurulunca, rekabet ihlallerine ait alınan 72 kararın 12’sinde soruşturma açılmasına gerek görülmedi ve süreç ön araştırma evresinde sonlandırıldı. Geri kalan 60 soruşturmaya, uzlaşmayla sonuçlananlar da dahil olmak üzere cezai yaptırım uygulandı.

Kurul, 10 ayda 2 birleşme, 214 devralma, 76 ortak teşebbüs ve 13 özelleştirme olmak üzere 305 başvuruyu karara bağladı. Bu devirde Heyetin incelediği birleşme ve devralma sürecinden 280’ine şartsız, 7’sine ise şartlı müsaade verildi.

Bu periyotta besinden ulaşıma, bankacılıktan perakendeye, çalışan fiyatlarından dijital piyasalara kadar birçok kesimde yürütülen soruşturmalar kapsamında tespit edilen rekabet ihlalleri münasebetiyle firmalara 11 milyar 461 milyon 294 bin 64 lira ceza uygulandı.

En çok ceza verilen dal, 4,7 milyar lirayla besin sanayisi oldu. Bu dalı 3,4 milyar lirayla inşaat, 1,1 milyar lirayla banka, sermaye piyasası, finans ve sigorta hizmetleri, 658,9 milyon lirayla altyapı hizmetleri ve 402,3 milyon lirayla dokuma ve hazır giysi takip etti.

ULUSAL REKABET OTORİTELERİYLE İŞBİRLİĞİ

Öte yandan Kurum, rekabet savunuculuğunun geliştirilmesi doğrultusunda da çalışmalar yürütülüyor. Bu doğrultuda Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Memleketler arası Rekabet Ağı (ICN) ve çeşitli ulusal rekabet otoriteleriyle işbirliği yapılıyor.

Bu yıl bilhassa yapay zeka konusundaki çalışmalar, Kurum tarafından yakından takip edildi. Bu kapsamda Brezilya rekabet otoritesi mesken sahipliğinde düzenlenen çalıştaya çevrim içi iştirak sağlanarak, yapay zeka odaklı bir iktisatta siyaset oluşturma ve rekabet hukuku hususları ele alındı. Kurum yetkilileri, Tayvan’da düzenlenen “AI Next: Yapay Zeka Odaklı Yeni Jenerasyon Teknolojiler” aktifliğine de katıldı.

Rekabet hukukunun uygulanması ve rekabet savunuculuğunun geliştirilmesi kapsamında gelecek yıl da UNCTAD, OECD, İİT, ICN ve çeşitli ulusal rekabet otoriteleriyle gerçekleştirilen faaliyetlerin artırılması, otoriteler tarafından düzenlenen etkinliklere katkı sunulması planlanıyor.

Kurum ve yabancı ülkelerin rekabet otoriteleri ortasında ikili işbirliğinin geliştirilmesi, ortak çalışmaların yürütülmesi, bilgi ve deneyim alışverişinin kolaylaştırılması gayesiyle işbirliği protokolleri de imzalanıyor. Bu doğrultuda 29 işbirliği protokolüne imza atıldı. Yabancı rekabet otoriteleriyle imzalanan işbirliği protokolü sayısının daha da artırılması amaçlanıyor.

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) ve Balkan Rekabet Platformu kapsamında uzman eğitim programlarının düzenlenmesi de hedefleniyor. Bilhassa yapay zeka ve bilgi analitiğini temel alan kontrol modelleriyle rekabet gücünü koruyacak çalışmalara devam edilmesi planlanıyor.