Kıbrıs’taki 5.2’lik zelzelenin verdiği işaret! Prof. Dr. Üşümezsoy: ‘Oradan gaz çıkışı var’
Dün öğlen saatlerinde Kıbrıs Rum Kesimi’nin güney batısında yaşanan 5.2 büyüklüğündeki zelzele hayli geniş bir alanda hissedildi. Gün içinde yaşanan tek zelzele bu da değildi. 4 ila 5 ortasındaki birkaç sarsıntının yanında akşama yanlışsız meydana gelen 5.4’lük sarsıntı da merak konusu oldu. Tarihte büyük zelzelelerin yaşandığı bölgede, sarsıntı üretme potansiyeli olan fayı ve hissedildiği noktalara dair ayrıntıları Prof. Dr. Şener Üşümezsoy Milliyet.com.tr’ye anlattı.
Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr – Eratosthenes, sadece Yunan tarihinde değil, dünya tarihinde de değerli bir isim. Özellikle coğrafya ve dünyamızla ilgili keşifleri, Akdeniz’in en kıymetli faylarından birinin çabucak yanında bulunan deniz dağlarına, onun isminin verilmesiyle taçlandı. Ünlü bilim beşerinin dünyanın etrafını yüzde 1,6 kusur hissesiyle ölçmesi, onu başlı başına bir dahi kabul etmek için bile kafiydi. Akdeniz ve etrafını aydınlatan Eratosthenes’in bölgenin en güçlü fay zonlarından birinin yanındaki deniz dağlarına isminin verilmiş olması da şaşırtan değil. Çünkü çağdaş bilimin kurucularından Francis Bacon’un da dediği üzere “Bilgi güçtür.” Peki ancak ne kadar güçlü olabilir? Dün Kıbrıs Rum Kesimi’nin güneyinde Eratosthenes dağlarının çabucak yanında meydana gelen 5.2’lik ve 5.4’lük sarsıntılar ne söz ediyor? Bölgede geçmişte yaşanmış sarsıntılar göz önünde bulundurulduğunda, 8’e yakın ve 8’den büyüklüklerdeki sarsıntılar dikkat çekiyor. Dün yaşanan sarsıntı ve onu takip eden öbür sarsıntıların ne söz ettiğini ve bölgenin yapısını Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, Milliyet.com.tr’ye anlattı.

ERATOSTHENES DAĞ SIRTI’NIN OLDUĞU YERDE! ‘GAZ ÇIKIŞI OLUYOR’
Bölgenin depremselliği araştırıldığında Eratosthenes Deniz Dağları’na (Kıbrıs’ın güneyi, Doğu Akdeniz) yakın etrafta gerçekleşmiş kıymetli zelzeleler görülüyor. Deniz dağlarının etrafında her yıl, büyüklüğü 4 ve üzeri birçok sismik olay kaydediliyor. 11 Mayıs 1222’de dünkü sarsıntıya son derece yakın bir noktada yaşanan ve büyüklüğü 7 ila 7.5 arasında olduğu kestirim edilen zelzelenin ağır sonuçları olmuştu. Limasol, Lefkoşa ve adanın öteki bölgelerinde büyük yıkımlar yaşanmış, en büyük hasar tekrar en büyük can kaybının yaşandığı Baf’ta kayıtlara geçmişti.
Bizans’ın Baf Kalesi yıkıldıktan sonra Lüzinyanlar tarafından tekrar inşa edilmiş olsa da Baf Kalesi’nde yapılan bir hafriyatta, zelzeleden kaçmak için kalenin ana duvarına tırmanan bir bireye ilişkin olduğu düşünülen kalıntılar bulundu. Bu zelzeleye dair en kıymetli bilgilerden biri de denizin limandan çekilip geri döndüğünün görülmüş olmasıydı. Üstelik bu olay sonucu kent sular altında kalmıştı. Doğruluğu kesin olmasa da kilisenin yıkıldığı ve piskopos ile cemaatinin sulara gömüldüğü de söylentiler ortasındaydı.
10 Eylül 1953’te 6.5’lik bir zelzelede 40 bireyden fazla olduğu düşünülen kayıp vardı. 24 Şubat 1995’te ise 5.9’luk bir zelzele daha kaydedildi. Pekala lakin bundan sonra büyük sarsıntı ihtimali için neler söylenebilir?
“Kıbrıs’ın güney batısında Paphos’ta olan bir sarsıntı bu. Orası çok zelzele olan bir yer aslında. Akdeniz’de Kıbrıs’ın güneyine hakikat giden ve Samandağ’dan başlayan fayın devamıdır. Lakin bunu Hatay’da zelzele olacak üzere yanlış anlamamak gerek. Sarsıntı olan yerin güneyinde Eratosthenes deniz dağı var. Oradan gaz çıkışları oluyor. Eratosthenes deniz dağlarında yüksek ölçüde gaz depolanmıştı. Kıbrıs’ın güneyindeki gaz yatakları da bu sırt içindedir. Dalma batma zonunda bir bloktur.” – Prof. Dr. Şener Üşümezsoy

KIBRIS’I BATIDAN SARIYOR! ‘DAHA ÇOK ANTALYA’DA HİSSEDİLEBİLİR’
Kıbrıs’ın güneyinde yaşanmış bu zelzeleler pek çok noktadan hissedilmişti. EMSC’nin açıkladığı bilgilere nazaran zelzelenin hissedildiği alanlar ortasında Türkiye’nin güney kıyıları da listeleniyordu. Geçmişteki zelzelelerde de bugün Türkiye olan Akdeniz kıyılarının etkilendiğine dair bilgiler de vardı. Peki bu noktada yaşanan bir sarsıntı neleri tesirler ve hangi noktalarda sarsıntı hissedilebilirdi? Prof. Dr. Şener Üşümezsoy bunu da açıklayarak kelamlarını şöyle noktaladı:

“Kıbrıs’ın güneydoğusundaki zon ve onunla paralel olan bölgede 5.2’lik zelzele ve 4.7 üzere zelzeleler, temel olarak Kıbrıs’ı batıdan çevreleyen bir çizgi boyunca gelişmiştir. Bunun tesirleri daha çok Antalya Körfezi’nde de duyulabilir. Üstteki formda de görüldüğü üzere şiddet ivmelerinin dağılımı, Kıbrıs’ın doğu kesitlerinden kuzeye Antalya’ya gerçek hissedilmesini sağlamıştır.”
Bu Haberi Paylaş